Wydawca treści Wydawca treści

NADZÓR NAD LASAMI NIEPAŃSTWOWYMI

Lasy prywatne stanowią ok. 17 proc. lasów w Polsce. Ponad 70 proc. starostw powierza prowadzenie nadzoru nad gospodarką leśną w lasach prywatnych leśnikom z Lasów Państwowych.

Lasy nienależące do Skarbu Państwa również podlegają pod przepisy zawarte w ustawie o lasach z dnia 28 września 1991 r. Konsekwencją takiego stanu rzeczy jest konieczność prowadzenia zrównoważonej i trwałej  gospodarki leśnej również na terenach prywatnych oraz legalizacja pozyskanego drewna w celu dalszego obrotu.  Na dzień 31.12.2018 r. lasy prywatne stanowiły około 19,28% wszystkich lasów w Polsce. W zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Szczytno znajduje się 1036,71 hektarów lasów prywatnych, więc można stwierdzić że są one wręcz kolejnym leśnictwem z jedną różnicą – to ”leśnictwo” jest rozproszone po całym nadleśnictwie.

W związku z powyższym Nadleśnictwo Szczytno prowadzi nadzór nad lasami prywatnymi na podstawie porozumienia ze Starostwem szczycieńskim z dnia 25.02.2005 r. W ramach nadzoru Straż Leśna zajmuje się sprawami dot. lasów prywatnych w obrębach geodezyjnych:

Gmina Jedwabno:

Brajniki (część)

Burdąg (część)

Narty (cały)

Piduń (cały)

Rekownica (część)

Szuć (część)

Warchały (część)

Witówko (część)

 

Gmina Szczytno:

Czarkowy Grąd (cały)

Gawrzyjałki (cały)

Lipowiec (cały)

Małdaniec (cały)

Niedźwiedzie (cały)

Nowe Gizewo (część)

Nowiny (cały)

Olszyny (część)

Płozy (część)

Prusowy Borek (cały)

Piecuchy (cały)

Rudka (część)

Sasek Mały (część)

Siódmak (część)

Szymany (część)

Wały (cały)

Wawrochy (cały)

Gmina Rozogi:

Księży Lasek (część)

Łuka (cały)

Suchorowiec (część)

 

Gmina Wielbark

Ciemna Dąbrowa (cały)

Jesionowiec (cały)

Kołodziejowy Grąd (część)

Lesiny Wielkie (część)

Szymanki (część)

Zabiele (cały)

 

Chęć pozyskania drewna lub wykonania zabiegów pielęgnacyjnych należy zgłosić w celu instruktażu na gruncie, legalizacji pozyskanego drewna oraz kontroli wykonanych zabiegów poprzez złożenie wniosku do sekretariatu lub wysłanie skanu podpisanego i wypełnionego wniosku na adres e-mail Nadleśnictwa Szczytno - szczytno@olsztyn.lasy.gov.pl
Kontakt telefoniczny:  89 623 18 80 – Straż Leśna

Posiadanie własnego lasu jest związane z odpowiedzialnością i zobowiązaniami:

Art.13.1. Właściciele lasów są obowiązani do trwałego utrzymywania lasów i zapewnienia ciągłości ich użytkowania, a w szczególności do:

1) zachowania w lasach roślinności leśnej (upraw leśnych) oraz naturalnych bagien
i torfowisk;

2) ponownego wprowadzania roślinności leśnej (upraw leśnych) w lasach w okresie do 5lat od usunięcia drzewostanu;

3) pielęgnowania i ochrony lasu, w tym również ochrony przeciwpożarowej;

4) przebudowy  drzewostanu,  który  nie  zapewnia  osiągnięcia  celów  gospodarki leśnej, zawartych w planie urządzenia lasu, uproszczonym planie urządzenia lasu lub decyzji, o której mowa wart.19 ust.3;

5) racjonalnego  użytkowania  lasu  w sposób  trwale  zapewniający  optymalną realizację wszystkich jego funkcji przez:

a) pozyskiwanie    drewna    w granicach  nieprzekraczających  możliwości produkcyjnych lasu,

b) pozyskiwanie  surowców  i produktów  ubocznego  użytkowania  lasu w sposób zapewniający możliwość ich biologicznego odtwarzania, a także ochronę runa leśnego.

2.Zmiana lasu na użytek rolny jest dopuszczalna  w przypadkach szczególnie uzasadnionych potrzeb właścicieli lasów.3.Wsprawach, o których mowa w ust.2:

1) w stosunku do lasów stanowiących własność Skarbu Państwa decyzję wydaje dyrektor regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych, na wniosek nadleśniczego;

2) w stosunku do lasów niestanowiących własności Skarbu Państwa decyzję wydaje starosta na wniosek właściciela lasu.

Art. 23.4. Pozyskanie drewna w lasach niestanowiących własności Skarbu Państwa, niezgodnie z uproszczonym planem urządzania lasu lub decyzją, o której mowa wart.19 ust.3, jest możliwe wyłącznie w przypadkach losowych; decyzje w tej sprawie, na wniosek właściciela lasu, wydaje starosta.

Art. 24. Jeżeli właściciel lasu niestanowiącego własności Skarbu Państwa nie wykonuje obowiązków określonych w art.13 albo nie wykonuje zadań zawartych w uproszczonym planie urządzenia lasu lub decyzji, o której mowa wart.19 ust.3, w szczególności w zakresie:

1) ponownego wprowadzenia roślinności leśnej (upraw leśnych),

2) przebudowy drzewostanu,

3) pielęgnowania i ochrony lasu, w tym:

a) usuwania drzew opanowanych przez organizmy szkodliwe,
a także złomów i wywrotów,

b) zabiegów pielęgnacyjnych roślinności leśnej (upraw leśnych) w wieku do 10 lat,

c) zabiegów w zakresie ochrony przeciwpożarowej–starosta nakazuje wykonanie tych obowiązków i zadań w drodze decyzji

 

 

Materiały do pobrania


Polecane artykuły Polecane artykuły

Powrót

LASY NADLEŚNICTWA

LASY NADLEŚNICTWA

Jakie drzewostany u nas rosną?

Drzewostany sosnowe na ubogich siedliskach zajmują w Nadleśnictwie Szczytno niemal 80% powierzchni, gdyż gleby, które są głównym czynnikiem warunkującym skład i wygląd porastającego lasu, nie są tu najżyźniejsze. Znaczną powierzchnię zajmują również siedliska lasów mieszanych i liściastych, a krajobraz wzbogacają położone w obniżeniach terenu siedliska bagienne zdominowane przez olszę. Ta podstawowa charakterystyka nie oddaje jednak w pełni zróżnicowania przyrodniczego naszych lasów. Można tu bowiem znaleźć 12 spośród 13 wyróżnianych na nizinach  siedliskowych typów lasu, wiele ciekawych roślin runa oraz okazy drzew o imponujących wymiarach. Drzewostany Nadleśnictwa charakteryzują się przewagą średnich klas wieku (41-80 lat), dobrą jakość techniczną drewna oraz większymi od średniej krajowej wiekiem, zasobnością i przyrostem masy.

Wśród siedliskowych typów lasu w Nadleśnictwie największą powierzchnią (36%) zajmuje bór świeży, którego biotopem są luźne sandrowe piaski bez wody gruntowej w zasięgu korzeni drzew. W wersji modelowej jest to zwarty drzewostan z domieszką brzozy. W runie dominuje łan borówki czernicy tkwiący w kobiercu mchów. Możliwość życia pomimo ubóstwa pokarmowego, kwaśnego odczynu gleby i okresowych susz tutejsze rośliny zawdzięczają zjawisku mikoryzy – współżycia ich korzeni z grzybnią wielu gatunków grzybów, głównie kapeluszowych. Zdegradowane gleby porolne lub zalesione wydmy są siedliskiem borów suchych. Skrajnie uboga ich forma jest bór suchy chrobotkowy z runem w postaci kobierca porostów – głównie chrobotków oraz mchów. W wersji trochę żyźniejszej w runie dominują mchy – wtedy jest to bór chrobotkowy mszysty. Gdy w runie zacznie dominować borówka czernica, wtedy to już jest bór świeży. Drzewostan boru suchego tworzy rachityczna sosna, w podszycie często występują jałowce, a w runie wrzos.
 
Skrajnie odmienny od boru suchego jest bór bagienny. W obydwu drzewostan tworzy sosna, w obydwu też warunki egzystencji roślin są ekstremalne. W obydwu przypadkach środowiska jest jałowe i kwaśne. Bory bagienne stanowią klimaksowi (ostateczne) stadium zarastania jezior typu dystroficznego oraz torfowisk wysokich. Typowy bór bagienny to drzewostan sosnowy z wysokim runem kęp krzewinek bagna i łochyni, wśród kobierca mchów torfowców. W trochę żyźniejszym borze mieszanym bagiennym znajdziemy większą domieszką brzóz i pojedyncze olsze.
 
Ponad połowa lasów Nadleśnictwa to bory i lasy mieszane w odmianach świeżej i wilgotnej. Ze względu na swą różnorodność przyrodniczą i olbrzymi obszar są to najważniejsze typy siedliskowe lasu, tak pod względem gospodarczym, jak i zasobności przyrodniczej ekosystemów. Bór mieszany to na ogół dorodny drzewostan sosnowy, często z dolnym piętrem dębowym, w wersji wilgotnej z domieszką, a czasem z nominacja świerka. W lasach mieszanych również z reguły dominuje sosna, zwykle z domieszką świerka i dębu oraz buka, które wysokością dorównują sosnom. W runie borów mieszanych przeważają gatunki borowe, jak mchy, krzewinki borówek, paprocie i widłaki. W lasach mieszanych obok gatunków borowych spotkamy liczną grupę gatunków charakterystycznych dla grądów oraz roślin o wymaganiach pośrednich. Siedliska lasów liściastych – świeżych i wilgotnych – występujące na żyznych glebach gliniastych, zajmują ok. 6% powierzchni Nadleśnictwa. Są one biotopami grądów i buczyny. Grąd to drzewostan z dominacją dębów oraz domieszką lip, klonów, buków, świerków, modrzewi i innych z charakterystycznym dolnym piętrem grabowym. W buczynie dominuje buk z wymienionymi domieszkami, a dolne piętro jest słabo zaznaczone. Bogate w gatunki runo grądów i buczyn dostosowała się do silnego ocienienia, toteż składa się z roślin aspektu wiosennego kwitnących łanowo przed zwarciem się liści w koronach drzew oraz sporej grupy roślin cieniolubnych.
 
Powierzchnię ponad 700 ha zajmują siedliska lasów bagiennych, głównie olsów. Szczególnie ważną ich cechą jest mozaikowy udział wśród innych typów lasów, a także bagiennych terenów otwartych. Lasy bagienne występują w bezodpływowych zaklęśnięciach terenu lub towarzyszą ciekom wodnym, ciągnąć się kilometrami wzdłuż zabagnionych dolin. Nad rzekami, które okresowo występują z brzegów zasilając mułem przyległe tereny, rosną lasy łęgowe o bardzo urozmaiconej florze z licznymi pnączami – jak chmiel, kielisznik, psianka – tworzącymi gąszcz podobny do tropikalnej dżungli. Także fauna lasów bagiennych jest bardzo różnorodna. Ze względu na trudno dostępny teren maja tu swoje lęgowe rewiry płochliwe ptaki – jak orlik, bocian czarny, żuraw – chętnie przebywa tu też liczna zwierzyna łowna korzystająca z błotnych kąpieli.
 

Jak gospodarujemy?

 

Warunkiem zachowania bioróżnorodności w gospodarce leśnej jest założenie, że las to nie drzewostan, lecz cały ekosystem rządzący się swoimi naturalnymi prawami, a prawa te mają być respektowane i wspierane w trakcie działań gospodarczych. Wzorcem dla lasów wielofunkcyjnych są ekosystemy naturalne. Na siedliskach borowych, a jest ich w Nadleśnictwie aż 74%, zgodność ta jest na ogół zachowana, jako że gatunkiem dominującym jest sosna. Unaturalnianie sośnin, w szczególności tych rosnących na gruntach porolnych, polega głównie na wprowadzaniu podszytów i podsadzeń produkcyjnych, z których z czasem na siedliskach boru mieszanego powstanie drugie piętro liściaste. W trakcie wymiany pokoleń lasu preferuje się odnowienie naturalne oraz pozostawia na zrębach kępy starodrzewu będące nośnikiem bioróżnorodności przenoszonej z drzewostanu starego na młody. Na siedliskach lasów mieszanych i liściastych – w Nadleśnictwie 21%- w drzewostanach zdominowanych przez sosnę wraz z wymianą pokoleń powinna nastąpić także zmiana składu gatunkowego lasu. W tym celu w starzejącym się drzewostanie zakładamy pozbawiane drzewostanu gniazda, na których sadzimy dęby i buki, w młodości najlepiej rosnące w takich właśnie warunkach. Gdy po 5-8 latach na gniazdach wyrosną zwarte stożki młodników, można usunąć drzewostan pozostały, a wolna przestrzeń odnowić mieszaną uprawą. Proces taki nazywamy przebudową drzewostanu.
 
W grądach i buczynach rosnących na właściwych dla siebie siedlisku w procesie odnowienia preferowana jest rębnia częściowa połączona z odnowieniem naturalnym. 
 
 

Gatunek

Wiek rębności [lat]

Dąb

140

Sosna

120

Buk

110

Świerk

100

Jesion

140

Modrzew

120

Brzoza, Olsza, Grab

80