Widok zawartości stron Widok zawartości stron

OCHRONA LASU

17.02.2016 | Marcin Zajączkowski

Ochrona lasu jest szerokim pojęciem obejmującym bardzo różnorodne działania w ramach działalności prowadzonej przez Lasy Państwowe.

Ochrona lasu jest szerokim pojęciem obejmującym bardzo różnorodne działania w ramach działalności prowadzonej przez Lasy Państwowe. Zabiegi ochrony lasu zgrupowane są w kilku działach, w zależności od celu działania i przyczyn:

1. Ochrona lasu przed czynnikami biotycznymi - czyli działania wynikające z wpływu organizmów żywych na środowisko leśne posiadają bardzo szerokie spektrum sprawców :

- Ochrona lasu przed owadami – zajmuje się szeroko pojętą profilaktyką i usuwaniem skutków działalności szkodników owadzich w różnych fazach rozwojowych drzewostanów

- Ochrona lasu przed grzybami – j.w. w odniesieniu do grzybów patogenicznych

- Ochrona lasu przed szkodami wyrządzanymi przez zwierzynę leśną – obejmuje działania gospodarcze zmierzające do ograniczenia szkód wyrządzanych głównie w uprawach leśnych i młodnikach lub do zminimalizowania wpływu tych szkód na przyszły wzrost i jakość drzewostanu.

- Ochrona lasu przed szkodami pochodzenia antropogenicznego – działalność zmierzająca do usuwania skutków i zapobieganiu szkodom powstającym w wyniku działalności człowieka

2. Ochrona lasu przed czynnikami abiotycznymi - czyli działania wynikające z wpływu czynników nieożywionych środowiska, na których powstanie człowiek z reguły nie ma wpływu :

- Ochrona lasu przed pożarami – bardzo rozbudowana działalność, głównie profilaktyczna prowadzona w celu jak najlepszego zabezpieczenia lasów przed jednym z najgroźniejszych żywiołów

- Ochrona lasu przed szkodami powodowanymi przez wiatry i śnieg – polega głównie na usuwaniu szkód powodowanych przez te czynniki oraz działaniach zmierzających do uzyskania jak największej odporności drzewostanów na skutki oddziaływania wiatru i opadów śniegu.

3. Ochrona przyrody - działania obejmują inwentaryzację walorów przyrodniczych terenu RDLP Olsztyn oraz identyfikację zagrożeń przyrody, a także plan działań – zestawienie prac objętych programem ochrony przyrody i wskazania kolejnych obiektów do objęcia szczególnymi formami ochrony.

Czynniki biotyczne

Owady szkodliwe

Duży udział jednogatunkowych drzewostanów (81,5 % powierzchni drzewostanów Nadleśnictwa zajmują drzewostany sosnowe, występujące na siedliskach borowych) sprzyja rozwojowi szkodliwych owadów. Największe zagrożenie stanowią:
Szkodniki pierwotne (atakujące drzewa zdrowe): brudnica mniszka, strzygonia choinówka, boreczniki
Szkodniki wtórne (atakujące drzewa osłabione): kornik drukarz, przypłaszczek granatek, opiętek dwuplamkowy
Opiętek dwuplamkowy w ostatnich latach nabrał szczególnego znaczenia gospodarczego w naszych lasach doprowadza, bowiem do zamierania drzewostanów dębowych, powodując ogromne straty.

Grzyby

Zagrożenie ze strony chorób grzybowych występuje zasadniczo w drzewostanach sosnowych na gruntach porolnych w południowo – zachodniej części Nadleśnictwa. Największe zagrożenie stwarza tu huba korzeniowa. Ograniczanie szkód powodowanych przez tego patogenu polega na smarowaniu pniaków preparatem Pg IBL po zabiegach pielęgnacyjnych.
W drzewostanach świerkowych i z udziałem świerka największe szkody wyrządza opieńka miodowa. Zwalczanie tego patogenu polega na usuwaniu drzewek przez niego opanowanych.
Inne istotne choroby grzybowe to: zamieranie pędów sosny, zamieranie jesionów, czyreń sosnowy, rdza kory sosny.

Zwierzyna

Głównymi sprawcami szkód od zwierzyny są jelenie i sarny. Szkody wyrządzane przez nie polegają na zgryzaniu pędów i pączków, spałowaniu kory drzew, łamaniu drzewek i osmykowaniu. Najbardziej uszkadzane są gatunki: sosna, świerk, modrzew, dąb, klon, jawor, jesion, buk, lipa.
Lokalnie szkody wyrządzają bobry, które piętrząc wodę powodują miejscowe podtapianie drzewostanów w leśnictwie Łuka oraz ścinają drzewka w młodniku w leśnictwie Nowiny.
Ochrona drzewostanów przed zwierzyną polega na chemicznym i mechanicznym zabezpieczaniu powierzchni najbardziej narażonych.

Czynniki abiotyczne

Największe zagrożenie ze strony czynników abiotycznych mogą stwarzać huraganowe wiatry, susze, wiosenne przymrozki, nadmierne opady śniegu oraz długotrwałe, wiosenne podtapianie terenów na siedliskach wilgotnych i bagiennych.
Panujące zachodnie wiatry często powodują szkody w drzewostanach w postaci złomów i wywrotów. Niedobór opadów charakterystyczny dla okresu wczesnowiosennego, stwarza na łatwo przepuszczalnych glebach niekorzystne warunki odnowieniowe, szczególnie dla rozwoju młodych upraw leśnych. Przymrozki późne (średnio 14 dni w roku) stanowią duże zagrożenie dla nowo zakładanych upraw, szczególnie na siedlisku Lw i LMw.

Najnowsze aktualności Najnowsze aktualności

Powrót

Lasy Państwowe transparentnie przed gminami i województwami

14.11.2024 | Anna Katarzyna Boruszewska-Cudak

Dyrektor Generalny Lasów Państwowych wydał zarządzenie, które zobowiązuje nadleśnictwa w całej Polsce do regularnego informowania samorządów o swojej działalności, obejmującej gospodarkę leśną, ochronę przyrody, planowanie i ewentualne zagrożenia dla ekosystemów leśnych.

W Polsce są regiony, gdzie lasy pokrywają ponad 80 % powierzchni gminy. Tak jest np. w Cisnej - 88%, w Białowieży 88%, czy w Osiecznicy 84%. Lasy Państwowe często zarządzają terenami pełniącymi funkcję „zielonych płuc” gmin i najważniejszych miejsc rekreacji, a często są jednym z największych pracodawców w gminie czy powiecie. Jedno nadleśnictwo może obejmować swoim zasięgiem nawet kilkadziesiąt gmin.

Dlatego zgodnie z nowymi zasadami (Zarządzenie nr 115 z 18 września 2024 r.), nadleśniczowie oraz dyrektorzy regionalnych dyrekcji Lasów Państwowych będą raportować swoje działania bezpośrednio radom gmin i sejmikom województw. W gminach, gdzie lasy lub tereny przeznaczone do zalesienia zajmują ponad 100 hektarów od dziś nadleśniczy będą mieli obowiązek udziału w sesjach rad gmin.

„Celem tej decyzji jest zwiększenie transparentności oraz wzmocnienie współpracy pomiędzy Lasami Państwowymi a samorządami. Udział w tych spotkaniach to okazja do bezpośredniego kontaktu z mieszkańcami i przedstawicielami wspólnot lokalnych, a także rozmów na temat, ochrony przyrody, zrównoważonej gospodarki leśnej, edukacji, turystyki czy poprawy infrastruktury komunikacyjnej”- mówi Witold Koss- dyrektor generalny Lasów Państwowych.

Dzień poświęcony współpracy z samorządami

Wspomniane wyżej zarządzenie było głównym tematem spotkania w siedzibie Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych, w którym uczestniczyli przedstawiciele Związku Miast Polskich, Związku Powiatów Polskich, Związku Gmin Wiejskich, urzędów marszałkowskich i wojewodów z Kierownictwem Lasów Państwowych. W spotkaniu z ramienia Ministerstwa Klimatu i Środowiska wziął także udział Aleksander Jakubowski dyrektor Departamentu Leśnictwa i Łowiectwa.

Samorządowcy doceniali wagę wydanego zarządzenia, zaznaczając, że jako organy władzy w terenie potrzebują stałych narzędzi do rewizji postanowień władzy centralnej. Zwracali też uwagę na konieczność nowelizacji ustawy o lasach tak, aby była kompatybilna z innymi aktami prawnymi ochrony przyrody.

Konieczność współdziałania z uwzględnieniem ładu przestrzennego, a także wspólne inicjatywy dotyczące infrastruktury turystycznej i rekreacyjnej oraz zatrzymywanie wody w lesie – to kolejne tematy, które wybrzmiały podczas rozmów.

„Ustawa o Lasach pochodzi z 1991 roku i zarówno leśnicy jak i samorządowcy są zgodni, że nie przystaje ona do dzisiejszej rzeczywistości. Czekając na jej zmianę podejmujemy decyzje, które w ramach obowiązującego prawa pozwolą nam na ścisłą współpracę z samorządami i spójne zarządzanie przestrzenią po to by zachować bioróżnorodność i sprostać wyzwaniom klimatycznym”- dodaje dyrektor Koss.

Leśnicy doskonale wiedzą że działania na rzecz klimatu, takie jak np. mała retencja w lasach, wymagają dużych nakładów finansowych. Dlatego tego dnia odbyło się jeszcze jedno spotkanie kierownictwa PGL LP z Jackiem Karnowskim, sekretarzem stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej, na temat współpracy przy pozyskiwaniu środków europejskich na projekty ekologiczne.

Zwiększenie transparentności działań nadleśnictw oraz regionalnych dyrekcji Lasów Państwowych to krok w kierunku zwiększania świadomości społecznej dotyczącej działań, celów i problemów jakimi zajmują się Lasy Państwowe, a także możliwość lepszej współpracy samorządów z nadleśnictwami i regionalnymi dyrekcjami Lasów Państwowych.