Wydawca treści
Drewno
Czy mogę zebrać na opał leżące w lesie drewno, gdzie mogę kupić drewno opałowe, czy leśnicy sprzedają świąteczne choinki - odpowiedzi na te i inne pytania.
Czy mogę zebrać na opał leżące w lesie drewno? Czy mogę wyciąć kilka gałązek na stroisz?
Leżące w lesie drewno nie może zostać zabrane bez zgody i wiedzy leśniczego. Podobnie nie można samodzielnie wycinać gałązek na stroisz, zbierać mchu czy porostów na wianki lub stroiki, czy pozyskiwać chrustu brzozowego na miotły. Las i każdy jego element jest dobrem społecznym, ale stanowi majątek skarbu państwa, którym zarządzają w imieniu społeczeństwa leśnicy.
Każde nadleśnictwo w kraju ma określone zasady i procedury korzystania z tego majątku, cennik drewna i stroiszu. W lasach jest wiele chronionych w różny sposób miejsc i obiektów, które łatwo zniszczyć. Leśnicy mają pełną wiedzę na temat lasu, w którym gospodarują i chętnie pomogą w racjonalnym i zgodnym z prawem korzystaniu z niego. Dlatego najpierw odwiedźmy kancelarię leśniczego, gdzie uzyskamy pełne informacje.
Gdzie mogę kupić drewno opałowe?
Sprzedaż drewna w nadleśnictwach odbywa się zgodnie z zarządzeniem dyrektora generalnego Lasów Państwowych. Dla klientów pragnących zakupić większe ilości drewna, prowadzących działalność gospodarczą (związaną z przerobem drewna) sprzedaż odbywa się poprzez Portal Leśno-Drzewny, na którym nabywcy po zarejestrowaniu się składają swoje oferty zakupu. Nadleśnictwa dodatkowo organizują przetargi na drewno w serwisie www.e-drewno.pl, w których mogą brać udział zarówno firmy jak i osoby fizyczne.
Dla klientów detalicznych każde nadleśnictwo posiada w sprzedaży drewno opałowe i drobne ilości drewna użytkowego (żerdzie, papierówka, kopalniak, czasem słupki grodzeniowe). Sprzedaż detaliczna odbywa się tylko na podstawie gotówkowej zapłaty za drewno przed wydaniem go z lasu. Zajmują się nią leśniczowie w swoich kancelariach w wyznaczone dni tygodnia. Jest też możliwość zakupu drewna w biurze nadleśnictwa.
Także w każdym leśnictwie jest możliwość samodzielnego wyrobienia i zakupienia drobnicy czy trzebionki opałowej w atrakcyjnych cenach (drewno PKN) według lokalnie ustalonych zasad. Szczegółowe informacje można uzyskać w każdej leśniczówce.
Na czym polega samowyrób drewna opałowego?
Samowyrób drewna, czyli pozyskanie go w systemie PKN (pozyskanie kosztem i staraniem nabywcy) to najtańszy sposób zaopatrzenia się w drewno. Każde leśnictwo w kraju, oprócz sprzedaży drewna opałowego pozyskanego kosztem skarbu (gotowe do wywozu wałki opałowe) posiada określoną pulę drewna (najczęściej drobnicy: gałęzi i trzebionki opałowej) przeznaczoną do zaopatrzenia w drewno opałowe lokalnego rynku.
W tym celu należy zgłosić się do miejscowego leśniczego, który wyznaczy miejsce wyrobu drewna (gałęzie i odpady drzewne po wykonanym zrębie, trzebieży lub czyszczeniu), przeszkoli z zasad bhp, ustali zasady przygotowania drewna i wystawi pisemne zezwolenie na wyrób. Jest ono jednocześnie zezwoleniem na wjazd do lasu w celu dotarcia do miejsca wyrobu drewna. W wyznaczonym terminie leśniczy dokona pomiaru i wyceny drewna i sprzeda je nabywcy, wystawiając dokument-asygnatę będący dowodem zakupu.
Nie każde drewno w lesie przeznaczone jest na opał, dlatego to leśniczy wyznacza nabywcy miejsce i rodzaj drewna do samowyrobu oraz określa zasady współpracy, których należy ściśle przestrzegać.
Które drewno będzie najlepsze na opał i jakie powinno mieć parametry?
Każdy klient leśniczówki ma swoje indywidualne preferencje co do rodzaju drewna opałowego. Zwykle najważniejsze jest kryterium cenowe. Chcemy, żeby drewno dało nam jak najwięcej energii, za jak najniższą cenę. W tym przypadku pomiędzy drewnem iglastym i liściastym nie ma większej różnicy. To pierwsze jest tańsze i łatwiej dostępne, a także zawiera więcej żywic i ligniny, które decydują o wartości opałowej drewna. Drewno liściaste ma jednak większą gęstość, a więc ta sama jego objętość co drewna iglastego (a przy zakupie płacimy za objętość, a nie wagę) da nam więcej energii.
Które drewno jest dla nas lepsze może zależeć od rodzaju pieca i paleniska. Drewno jest paliwem stałym, ale spala się głównie jako gaz drzewny wysokim płomieniem. Dlatego do dobrego spalania potrzebne jest duże palenisko, które zapewnia odpowiednią ilość bogatego w tlen powietrza. Mając mniejsze palenisko powinniśmy zdecydować się na drewno liściaste. Piec przygotowany do spalania węgla czy koksu w ogóle nie nada się do palenia drewnem.
Ważną sprawą jest też wilgotność drewna. Piękny, liściasty opał będzie spalał się kiepsko, gdy nie jest należycie wysuszony (sezonowany). W świeżo ściętym, zielonym drewnie woda może stanowić nawet połowę wagi. Źle wysuszone drewno wpływa też na osadzanie się smoły w kominie, na szybie kominka czy elementach pieca. Dlatego też tak wiele osób za „złote drewno" na opał uważa drewno akacjowe, które nawet świeże zawiera bardzo mało wody.
O fachową poradę dotyczącą opału możemy zawsze poprosić leśniczego, u którego zaopatrujemy się w drewno.
Czy leśnicy sprzedają świąteczne choinki?
Leśnicy czasem jeszcze sprzedają świąteczne choinki, choć staje się to powoli domeną prywatnych szkółek i przedsiębiorców. Aby zakupić choinkę prosto z lasu, należy skontaktować się z miejscowym nadleśnictwem lub bezpośrednio z leśniczym. Sprzedaż dokonywana jest najczęściej za pomocą asygnaty według zasad przyjętych dla sprzedaży drewna. Część nadleśnictw prowadzi plantacje choinkowe lub przygotowuje świąteczne choinki w swoich szkółkach, czasem sprzedawane są też drzewka pochodzące z planowanych zabiegów gospodarczych. Nie ma natomiast możliwości, aby samodzielnie wybrać się do lasu i wyciąć upatrzone drzewko.
Warto też pamiętać, że wyhodowanie 1,5-3 m choinki trwa od 8 do 15 lat.
Czy kubik drewna stosowego to to samo co metr drewna?
- Panie leśniczy! Chciałem kupić 10 metrów drewna opałowego w wałkach, a pan napisał na asygnacie tylko 6,5 kubika… - takie wątpliwości dość często pojawiają się u nabywców drewna. Podobne z pozoru pojęcia kryją zupełnie inne wartości – jeśli kupimy metr sześcienny (kubik) opału, będziemy go mieli często prawie dwa razy więcej niż przy zakupie drewna mierzonego w metrach przestrzennych.
Metr przestrzenny (mp) określa ilość drewna w korze ułożonego w pryzmę o wymiarach 1 x 1 x 1 m. Są to wałki drewna pomierzone razem z wolnymi przestrzeniami pomiędzy nimi. To pomocnicza, szacunkowa miara drewna.
Kubik, to potoczna nazwa metra sześciennego. 1m3 określa ilość czystego, pozbawionego kory drewna, jaka mieści się w pryzmie o wymiarach 1 x 1 x 1 m przy założeniu, że między poszczególnymi wałkami nie ma wolnych przestrzeni. Jest to więc kostka litego drewna 1x1x1m, czyli wartość czysto hipotetyczna. Jest to podstawowa, oficjalna miara drewna, służąca do ewidencji ilości drewna.
Cena przy zakupie jest naliczana według liczby m3. Istnieją specjalne przeliczniki mp na m3 i odwrotnie, różne w zależności od rodzaju i długości drewna. 1mp drewna sosnowego w metrowych wałkach to 0,65 m3. Z kolei 1m3 pomnożony przez mnożnik 1,54 daje nam 1 mp.
Jestem właścicielem lasu. Czy są jakieś limity ilości drewna, które mogę z niego pozyskać? Jak to zrobić zgodnie z prawem?
Każdy właściciel gruntu, oznaczonego w ewidencji jako las (symbol „Ls"), powinien mieć plan urządzania lasu lub uproszczony plan urządzania lasu. Jeżeli go nie ma, to powinien wystąpić do starosty, który z mocy Ustawy o lasach sprawuje nadzór nad lasami prywatnymi, o wydanie decyzji określającej zadania gospodarki leśnej. We własnym lesie należy oczywiście gospodarować zgodnie z zapisami ustawy o lasach, która obowiązuje dla wszystkich lasów, bez względu na formę ich własności, ale także respektować przepisy ustawy o ochronie przyrody oraz gospodarować według zasad hodowlanych, ochrony lasu i ochrony przeciwpożarowej.
Ile drewna można wyciąć w prywatnym lesie w toku normalnych prac gospodarczych zaplanowano we wspomnianym uproszczonym planie urządzania lasu.
Po wycięciu drewna należy zwrócić się do leśniczego nadzorującego lasy prywatne o zalegalizowanie pozyskanego surowca, nawet jeśli przeznaczamy go na własny użytek (kto nadzoruje określony las dowiemy się w starostwie). Należy znać numer działki i obręb geodezyjny, gdyż ułatwi to współpracę z nadzorującym las prywatny. Wystawi on świadectwo legalności pozyskanego drewna i ocechuje je, nabijając plastikowe płytki koloru niebieskiego. Drewno należy przygotować do ocechowania samodzielnie dokonując jego odbiórki, tzn. dokonując pomiarów dłużyc lub stosów. Osoba nadzorująca prywatny las udzieli także bezpłatnej porady dotyczącej zasad prowadzenia gospodarki leśnej na naszej działce.
Najnowsze aktualności
Polecane artykuły
UŻYTKOWANIE LASU
UŻYTKOWANIE LASU
Użytkowanie lasu jest gałęzią gospodarki leśnej zajmującym się planowaniem i racjonalnym pobieraniem użytków leśnych w postaci: drewna w granicach nie przekraczających możliwości produkcyjnych lasu oraz produktów ubocznego użytkowania lasu w sposób zapewniający możliwość ich biologicznego odtwarzania, a także ochrony przyrody. Użytkowanie lasu zajmuje się nie tylko użytkami leśnymi, ale służy zaspokajaniu potrzeb społecznych.
Do czego służy nam drewno?
Las poza walorami przyrodniczymi spełnia bardzo ważną rolę gospodarczą, ponieważ dostarcza 
nam naturalnego, odnawialnego surowca, czyli drewna, bez którego nie sposób wyobrazić sobie naszego życia. Od czasów prehistorycznych drewno służyło ludziom do budowy schronień, pojazdów, łodzi, narzędzi, urządzeń codziennego użytku oraz jako opał.
W obecnych czasach większość zużywanego przez nas drewna przerabiana jest na papier, który wytwarza się z włókien celulozy. Z celulozy produkuje się także pieluszki, tkaniny oraz plastik.
Poza produkcją papieru drewno wykorzystuje się do produkcji mebli, budowy domów oraz do produkcji wielu innych przedmiotów codziennego użytku. Pnie drzew w tartaku cięte są na deski, wałki, kantówkę. Z odpadów mniej wartościowych w specjalnych fabrykach produkuje się płyty wiórowe lub pilśniowe, z których produkuje się między innymi meble.
Co to jest użytkowanie lasu i pozyskanie drewna?
Użytkowanie lasu jest gałęzią gospodarki leśnej zajmującym się planowaniem i racjonalnym pobieraniem użytków leśnych w postaci:
· drewna w granicach nie przekraczających możliwości produkcyjnych lasu,
· produktów ubocznego użytkowania lasu w sposób zapewniający możliwość ich biologicznego odtwarzania, a także ochrony przyrody.
Użytkowanie lasu zajmuje się nie tylko użytkami leśnymi, ale służy zaspokajaniu potrzeb społecznych.
W zakresie użytkowania lasu leśnicy zajmują się przede wszystkim sposobami i organizacją pozyskiwania drewna i innych płodów leśnych oraz narzędziami do tego służącymi.
Ze względu na rodzaj użytków leśnych użytkowanie lasu dzieli się na:
· główne (dotyczące pozyskania i wykorzystania surowca drzewnego)
· uboczne (dotyczące pozyskania i wykorzystania innych użytków niedrzewnych min. owoców, grzybów leśnych, żywicy).
Leśnicy masę drewna do pozyskania szacują co roku poprzez tzw. szacunek brakarski1. Pozyskanie drewna planuje się zgodnie z 10-letnim tzw. operatem urządzeniowym przygotowywanym osobno dla każdego leśnictwa i nadleśnictwa. W operacie wyznacza się etat, czyli objętość drewna jaką można wyciąć z danego lasu w ciągu 10 lat. Leśnicy proporcjonalnie planują, więc wycinkę drewna prowadzą w danym roku tak, aby w 10 letnim rozliczeniu nie przekroczyć wyznaczonego etatu.
Wbrew pozorom pozyskanie drewna służy nie tylko zaspokajaniu potrzeb rynku drzewnego, ale jest to także lub nawet przede wszystkim środek i konsekwencja działań związanych z hodowlą i ochroną lasu.
Naturalne jest, że wszystkie organizmy mają swój poczatek, a na końcu znajduje się
śmierć.
Tak jest również w przypadku drzew. Każdy gatunek ma swój określony czas życia. My, leśnicy nazywamy go wiekiem rębności. Drzewa pozostawione dłużej niż wiek rębności umierają śmiercią naturalną i ulegają powolnemu rozkładowi. Leśnicy godzą z jednej strony zapotrzebowanie społeczeństwa na drewno, a z drugiej strony zachowują i ochraniają ekosystemy leśne w niepogarszającym się stanie. Dlatego leśnicy prowadząc gospodarkę leśną z jednej strony wycinają drzewa, zaś z drugiej część z nich pozostawiają do naturalnego rozkładu udostępniając tym organizmom, które tego potrzebują stare, martwe, dziuplaste drzewa.
Surowiec drzewny pozyskiwany jest nie tylko z chwilą osiągnięcia wieku rębności. Drzewa wycinane są również w ramach tzw. cięć pielęgnacyjnych. Dzieje się tak, ponieważ w trakcie wzrostu lasu zachodzą bardzo dynamiczne procesy związane m. in. z konkurencją drzew o pokarm, wodę i światło. Jedne drzewa zaczynają dominować nad innymi. Słabsze, które nie radzą sobie w tej wzajemnej konkurencji – umierają lub zajmują niższą pozycję biosocjalną. Leśnicy ubiegają proces śmierci drzew pozyskując w trakcie wzrostu drzewostanu te drzewa, które posiadają „symptomy słabości". Dzięki temu ten cenny surowiec nie ulega rozkładowi, ale jest pozyskiwany i wykorzystywany do wielu praktycznych celów.
Leśnicy także wycinają drzewa opanowane przez grzyby lub owady, które mogłyby stać się zalążkiem „epidemii w lesie". W takiej sytuacji surowiec drzewny jest pozyskiwany w ramach tzw. cięć sanitarnych przygodnych. Pozwala to utrzymać las w dobrej kondycji zdrowotnej.
Miejsca gdzie prowadzi są ścinkę drzew są widocznie oznaczone tablicami. Takich ostrzeżeń należy bezwzględnie przestrzegać, ponieważ wejście w taką strefę może grozić nawet śmiercią!!!!
Przy wycinaniu lasu pracują pilarze, czyli osoby posiadające uprawnienia i umiejętności do ścinki drzew. Coraz częściej w lesie korzystamy z nowoczesnych specjalistycznych maszyn, które nazywają się harwesterami. Harwestery to maszyny do pozyskania drewna, które ścinają drewno przy pomocy specjalnych głowic umieszczonych na wysięgniku. Ścięte drzewa zrywkarze „zrywają", czyli wyciągają z lasu na drogę w jednym wytyczonym do tego miejscu, tak aby mógł je zabrać samochód do odbioru drewna. Przy zrywce pracują forwardery, skidery. Forwardery
to ciągniki nasiębierne, zwożące drewno do szlaków komunikacyjnych z przeznaczeniem do wywozu.
Skiddery to ciągniki wywożące kłody drewna ciągnąc je za sobą po ziemi.
Po każdym zrębie leśnicy odnawiają całą powierzchnię nowym młodym drzewostanem.
1Szacunek brakarski - jest to szacunkowe ustalenie za pomocą określonych metod ilości i jakości sortymentów drewna okrągłego możliwych do pozyskania z drzew (drzewostanów) przeznaczonych do wycięcia w danym, najczęściej kolejnym roku. Przy wykonywaniu szacunku brakarskiego określa się także warunki i sposób pozyskiwania oraz wywozu drewna, a także przybliżony termin wykonywania prac. Zestawienia szacunku brakarskiego są podstawą do sporządzania rzeczowego i finansowego planu pozyskania drewna oraz dostarczają danych do krajowego bilansu drewna.
